تعیین اثر رفلکسولوژی شبکه خورشیدی کف پا بر شدت تهوع و استفراغ نیمه اول بارداری: یک مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده

مقدمه: تهوع و استفراغ، جزء شایع‌ترین شکایات گوارشی زنان در اوایل بارداری محسوب می‌شود که می‌تواند مشکلات فراوانی در زتدگی فردی و احتماعی زنان باردار بگذارد و با توجه به اینکه تحقیقی در مورد تأثیر رفلکسولوژی شبکه خورشیدی کف پا بر تهوع و استفراغ حاملگی در سطح ایران و جهان یافت نشد، مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر رفلکسولوژی شبکه خورشیدی کف پا بر شدت تهوع و استفراغ نیمه اول بارداری انجام شد. روش‌کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی در سال 1397 بر روی 73 زن باردار در هفته 20-8 بارداری که به یکی از سه مرکز جامع سلامت مشهد شامل نجفی، امیرالمومنین (ع) و وحدت مراجعه کرده بودند، انجام شد. افراد به‌صورت تصادفی به دو گروه رفلکسولوژی (36 نفر) و کنترل (37 نفر) تقسیم شدند. این مطالعه به ‌مدت 10 روز و در 3 مرحله انجام شد و نمرات تهوع و استفراغ توسط شاخص رودز اندازه‌‌گیری شد. در روزهای 3-1 هیچ مداخله‌ای انجام نشد. در روزهای 7-4 در گروه مورد روزانه یک جلسه رفلکسولوژی کف پا با تأکید به نقطه شبکه خورشیدی به‌مدت 20 دقیقه توسط پژوهشگر انجام شد و گروه کنترل تنها مراقبت‌های معمول را دریافت کردند. در روزهای 10-8 هیچ مداخله‌ای استفاده نشد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS (نسخه 25) و آزمون‌های آنالیز واریانس، کای اسکوئر و تی تست مستقل انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی‌دار در نظر گرفته شد. یافته‌ها: تغییرات میانگین نمرات تهوع، استفراغ و اق زدن بعد از مداخله در گروه رفلکسولوژی نسبت به گروه کنترل، به‌ترتیب 36/0 واحد (04/0=p)، 77/0 واحد (001/0>p) و 46/0 واحد (004/0=p) کاهش معنی‌داری داشت. نتیجه‌گیری: رفلکسولوژی شبکه خورشیدی کف پا در کاهش تهوع و استفراغ و اق زدن تأثیر مثبتی دارد. با توجه به شایع بودن تهوع و استفراغ بارداری و مؤثر و بی‌خطر بودن رفلکسولوژی، استفاده از این تکنیک در بارداری توصیه می‌شود.